Tabu pokarmowe

Robiąc jedno łapię się za drugie i trzecie i czwarte. No tak już mam. Nie wiem po kim to odziedziczyłam, ale  chyba moja ciekawość świata powinna być jak najbardziej normalna. Robiąc referat na temat ' Ciało w kulturze' na Teoretyczne podstawy wiedzy o kulturze natknęłam się na kolejny ciekawy aspekt. Jednym z nich, który właśnie jak domniemam poruszę to będzie tabu pokarmowe. Tabu pokarmowe istnieje w różnych grupach społecznych i kulturowych jako świadomy zakaz spożywania pokarmu pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. Post o dziwo w ramach kulturowych nie jest wiązany jako tabu pokarmowe. Człowiek zaliczany jest przez naukowców do zwierząt wszystkożernych, ponieważ jest przystosowany do spożywania i trawienia pokarmów zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Od małego u człowieka wykształca się wybór pokarmu. Obserwacje naukowe wykazały, że małe dzieci do wieku dwóch lat są z zasady gotowe wkładać do ust i jeść wszystko, także kamienie czy chrząszcze. Wstręt do spożywania niektórych rzeczy nie jest wrodzony, lecz nabyty w drodze interakcji ze społecznym otoczeniem.

Ze znanych zakazów pokarmowych z całego świata najliczniej obłożonymi tabu są mięso i produkty zwierzęce – tylko mała liczba zakazów dotyczy roślin. Na świecie Chińczycy wyróżniają się najmniejszą liczbą zakazów pokarmowych – w Europie są to Francuzi.

Istnieje kilka teorii naukowych, które próbują wyjaśnić powstawanie i istnienie tabu pokarmowego;
Teoria społeczno-kulturowa albo funkcjonalistyczna; wychodzi z założenia, że tabu dotyczące jedzenia wychodzi z istniejących grup społecznych i kulturowych. To one narzucają, jakie pożywienie jest tabu, a jakie nie. Tabu te służy umocnieniu znaczenia jakiś grup i odseparowania jej od pozostałych.
Teoria strukturalistyczna; traktuje źródło pokarmu jako symbol, który ma tworzyć porządek w jakimś określonym otoczeniu. Produkty zostały podzielone na; "czyste" i "nieczyste" czy na święte i zwyczajne. Dochodzi do tego, że produkty "czyste" uchodzą za jadalne, a "nieczyste" za niejadalne. Wszystko zależy od klasyfikacji danych produktów. Co tyczyć się tu może kwestii jedzenia mięsa. Człowiek przyswoił, że nie jada zwierząt hodowlanych (np psów czy kotów) - stały się one, więc tematem tabu. 
Teoria emocjonalno-psychologiczna; teoria wychodzi z założenia, że podstawą tabu pokarmowego są emocje. Przytaczając tezę, że uczucie wstrętu powstało wraz z rozwojem ewolucji, aby między innymi 'oddalić nas od śmierci'.

Wszystkie te tezy jednak nie dają większego postępu, ponieważ nadal nie jesteśmy w stanie wytłumaczyć zachowań i założeń chociażby ruchów wegetariańskich, którzy kierują się raczej formami etycznymi. 

Jednym z najbardziej znanych zakazów pokarmowych jest hinduistyczne tabu zabijania bydła domowego i spożywania produktów z niego. Przede wszystkim krowy dojne są uważane za święte i nietykalne. Krowa jest dla hinduistów ucieleśnieniem bogini Prythiwi, Matki Ziemi. Poza tym według hinduskiej legendy sam Kryszna, inkarnacja boga Wisznu, dorastał w rodzinie pasterza bydła, dlatego jest przedstawiany na wizerunkach często jako pasterz z krową.

Zarówno w judaizmie, jak i w islamie wieprzowina jest pisemnym tabu. Tora zabrania spożywania kilku gatunków zwierząt, a interpretacje odpowiednich zakazów doprowadziły do powstania zasad koszerności.

Konina uważana jest w wielu krajach za normalny rodzaj pożywienia, w kilku innych jednak obłożona jest tabu albo jej spożywanie jest unikane. Żydowskie przykazania pokarmowe zabraniają m.in. także spożywania koniny, a w islamie zwykle nie traktuje się koni i osłów jako zwierząt jadalnych. 

Ze strony fizjologii pożywienia nie ma przeciwwskazań dla odżywiania się koniną. Mięso jest chude, niskokaloryczne i bogate w żelazo. Znaleziska kości i malowidła na ścianach jaskiń zamieszkanych w epoce kamienia potwierdzają, że w czasach prehistorycznych człowiek często ubijał konie i odżywiał się nimi. 

Zarówno w judaizmie, jak i islamie tabu obłożone jest spożywanie krwi, krwawego mięsa i produktów, których składnikiem jest krew. W Torze, można przeczytać: Ale się wystrzegaj spożywania krwi, bo we krwi jest życie, i nie będziesz spożywał życia razem z ciałem. Ten zakaz powtarza się w Księdze Kapłańskiej (7,26–27): We wszystkich waszych domach nie wolno wam spożywać krwi, ani od ptaków ani od czworonogich. Kto skosztuje tylko kroplę krwi, ten musi mój naród opuścić. 

Z drugiej strony krew uważa się za źródło, czy też pierwiastek życia – w wiarach tych władcą życia jest jedynie bóg w ten sposób zakaz spożywania krwi może mieć związek z tabu dotyczącym zabijania.

Psie mięso jest powszechnie spożywane w niektórych krajach na świecie, np. w Chinach, Północnej i Południowej Korei, Wietnamie. Jednak w przeważającej większości państw jest ono objęte całkowitym pokarmowym tabu.

Z punktu widzenia fizjologii odżywiania psie mięso nadaje się do spożycia. Akceptację albo odrzucenie jego spożycia przez całe społeczeństwa albo pojedyncze grupy należy więc traktować jako pozyskane drogą kulturową. Ponieważ psy w Europie i w Stanach Zjednoczonych są ulubionymi zwierzętami domowymi, dyskusja o tym tabu albo o jego braku w niektórych krajach prowadzona jest bardzo emocjonalnie.

Zwierzęta domowe, które w pewnym sensie uważane są za część rodziny i które są rozpieszczane, antropolodzy jak Harris nazywają „zwierzętami kanapowymi” w odróżnieniu od zwierząt gospodarczych, jak bydło czy świnie. W Europie i Stanach Zjednoczonych „zwierzęta kanapowe”, jak psy czy koty, traktowane są jako niejadalne.

Koreańczycy są zdania, że spożywanie psiego mięsa służy zdrowiu, między innymi w przypadku rekonwalescencji po chorobach, leczenia gruźlicy, zwalczania słabości podczas letnich upałów i zaburzeniach wzwodu.

Dla większości Europejczyków, jak i dla Amerykanów, spożywanie psa jest tabu. 

Przegląd zakazów pokarmowych w różnych kulturach i regionach świata

Rodzaj pokarmu	Tabu pokarmowe	Artykuł spożywczy
Żaby	USA, Wielka Brytania	Francja, Azja Południowo-Wschodnia, Chiny
Psy	Europa, USA	Chiny, Półwysep Koreański, Kongo, Filipiny
Koty	Europa, USA, muzułmanie	Francja, Południowe Chiny, Półwysep Koreański
Owady	Europa, USA	Azja, Afryka, Ameryka Łacińska, Australia
Świnki morskie	Europa, USA	Peru
Konie	USA, Anglia, Australia, Romowie, hinduiści, Polska	Francja, Włochy, Niemcy, Polska, Czechy
Szczury	Europa, USA	Ghana, Tajlandia
Bydło	hinduiści	Europa, USA, muzułmanie
Świnie	żydzi, muzułmanie, hinduiści	Europa, USA, Azja
Żółwie	żydzi	Azja, Południowa Ameryka
Ptaki śpiewające	Niemcy	Włochy, Francja
Pająki	Europa, USA	Laos, Tajlandia, Kambodża